Celem nowelizacji jest implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/825 z dnia 28 lutego 2024 r., która zaostrza przepisy chroniące konsumentów i przeciwdziała zjawisku tzw. greenwashingu, czyli wprowadzania konsumentów w błąd co do ekologicznego charakteru produktu lub działalności przedsiębiorcy.

Czym jest greenwashing i dlaczego ustawodawca podejmuje działania?

Greenwashing polega na prezentowaniu produktów, usług lub marek jako bardziej przyjaznych środowisku niż są one w rzeczywistości. Praktyki takie coraz częściej spotykają się z krytyką nie tylko ze strony konsumentów, ale także instytucji unijnych, które dostrzegają ich destrukcyjny wpływ na zaufanie do rynku oraz realne inicjatywy z zakresu zrównoważonego rozwoju.

Projektowane zmiany mają na celu wyeliminowanie takich działań poprzez wprowadzenie nowych obowiązków informacyjnych oraz rozszerzenie katalogu tzw. czarnych praktyk handlowych, które są zakazane w każdych okolicznościach.

Rozszerzenie listy czarnych praktyk handlowych

Zgodnie z projektem nowelizacji, do ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym zostanie dodanych 12 nowych czarnych praktyk handlowych. Wśród nich znajdziemy m.in.:

• używanie oznaczeń dotyczących ekologiczności lub zrównoważonego charakteru produktu, które nie są oparte na certyfikacji ani nie pochodzą od organu publicznego,
• ogólne twierdzenia typu „eko”, „zielony”, „przyjazny środowisku”, jeśli przedsiębiorca nie jest w stanie wykazać wysokiej efektywności ekologicznej zgodnej z uznanym standardem (np. EU Ecolabel),
• twierdzenia o neutralności klimatycznej lub redukcji emisji CO₂, które nie mają pokrycia w planach realizacyjnych,
• zatajanie wpływu aktualizacji oprogramowania na funkcjonowanie urządzeń lub sugerowanie, że aktualizacja jest konieczna, choć służy jedynie poprawie funkcjonalności,
• fałszywe informacje na temat trwałości towaru, możliwości jego naprawy czy ograniczeń funkcjonalności przy użyciu nieoryginalnych części.

W praktyce oznacza to, że przedsiębiorcy będą musieli zachować szczególną ostrożność w formułowaniu przekazów marketingowych oraz informacji produktowych – każda sugestia dotycząca aspektu ekologicznego musi być poparta konkretnym, weryfikowalnym dowodem.

Zmiany w zakresie praktyk wprowadzających w błąd

Projekt przewiduje również rozszerzenie katalogu praktyk wprowadzających w błąd. Nowe regulacje obejmą m.in.:

• reklamy promujące nieistotne korzyści, które nie mają związku z cechami produktu,
• deklaracje osiągnięcia celów ekologicznych (np. neutralności klimatycznej) bez realnych, mierzalnych planów ich realizacji.

Dodatkowo, informacje o cechach środowiskowych, trwałości produktu, możliwościach naprawy czy recyklingu będą traktowane jako istotne z punktu widzenia decyzji konsumenckich – co oznacza, że ich pominięcie również może zostać uznane za działanie wprowadzające w błąd.

Nowe obowiązki informacyjne dla sprzedawców

Ustawa o prawach konsumenta zostanie uzupełniona o kolejne obowiązki informacyjne, które spoczywać będą na przedsiębiorcach jeszcze przed zawarciem umowy – zarówno w sprzedaży stacjonarnej, jak i internetowej. Sprzedawca będzie zobowiązany do przekazania informacji dotyczących m.in.:

• zgodności towaru z umową,
• udzielenia handlowej gwarancji trwałości przez producenta,
• minimalnego okresu aktualizacji oprogramowania,
• możliwości i warunków naprawy produktu,
• ekologicznych opcji dostawy.

Zmiany te mają służyć większej przejrzystości oraz zapewnieniu konsumentom dostępu do informacji pozwalających na podejmowanie świadomych decyzji zakupowych w duchu zrównoważonej konsumpcji.

Co oznacza to dla przedsiębiorców?

Nowelizacja wymusi na przedsiębiorcach dostosowanie zarówno treści marketingowych, jak i polityki informacyjnej do nowych wymogów prawnych. W praktyce może to oznaczać konieczność:

• weryfikacji stosowanych oznaczeń ekologicznych,
• aktualizacji regulaminów, opisów produktów i materiałów reklamowych,
• wdrożenia nowych procedur compliance,
• szkolenia zespołów sprzedażowych i marketingowych w zakresie komunikacji zgodnej z prawem.

Przepisy implementujące unijną dyrektywę mają zostać przyjęte przez Radę Ministrów do końca pierwszego kwartału 2026 roku. Warto zatem już teraz rozpocząć analizę stosowanych praktyk i przygotować się na nadchodzące zmiany legislacyjne.

Potrzebujesz wsparcia w dostosowaniu Twojej firmy do nowych przepisów?

Zespół naszej kancelarii oferuje kompleksowe doradztwo w zakresie prawa konsumenckiego, compliance oraz marketingu zgodnego z regulacjami unijnymi.